Ο Χαρίλαος Φλωράκης και ο αθλητισμός

Ο Χαρίλαος Φλωράκης και ο αθλητισμός

(12 χρόνια από τον Θάνατό του)

Στις 22 Μάη συμπληρώνονται δώδεκα χρόνια από τότε που ο ακούραστος κομμουνιστής, ο αγωνιστής καπετάνιος, ο λαϊκός ηγέτης, ο σύντροφος Χαρίλαος Φλωράκης έκλεισε για πάντα τα μάτια του. Η ζωή του είναι συνυφασμένη με τη νεότερη ιστορία του ΚΚΕ.

Έχουν γραφεί πολλά για τη ζωή και τους αγώνες του Αξέχαστου σ. Χαρίλαου. Δεν είναι στόχος αυτού του αφιερώματος να τα επαναλάβω. Θα σταθώ σε μια πλευρά του που δεν έχει τονισθεί και είναι άγνωστη. Η σχέση του με τον αθλητισμό και ιδιαίτερα με το πιο λαϊκό  άθλημα, το ποδόσφαιρο.  Αφορμή αποτέλεσε ένα αφιέρωμα του  Sport-Retro.gr

Είναι γνωστό τι θέση είχε ο αθλητισμός  στη Σοβιετική Ένωση και στις άλλες Σοσιαλιστικές χώρες. Με τον όρο «Αθλητισμός των εκατομμυρίων» είχε αναπτυχθεί ο μαζικός αθλητισμός  και πλατιές λαϊκές μάζες προσελκύονταν να ασχοληθούν με αυτόν. Αυτός που ήθελε να ασχοληθεί με κάποιο άθλημα δεν χρειάζονταν να σπάει το κεφάλι του για το που θα βρει τα λεφτά για να αγοράσει τον απαραίτητο εξοπλισμό και για την χρησιμοποίηση των εγκαταστάσεων αφού υπήρχαν άφθονες και υψηλού επιπέδου αθλητικές υποδομές. Ακόμη και για ακριβά σπορ η δαπάνη καλύπτονταν από το κράτος. Για παράδειγμα ο Πέπελ-το άλογο με το οποίο εμφανιζόταν η πρωταθλήτρια των ολυμπιακών αγώνων και του κόσμου Ελένα Πετουσκόβα, η αθλητική μοτοσυκλέτα του παγκόσμιου πρωταθλητή, τα πανάκριβα μέσα των αεροπορικών σπορ κ.λ.π.

Όλα αυτά σε ερασιτεχνικό επίπεδο υπό την αιγίδα του σοσιαλιστικού κράτους, μακριά από οποιαδήποτε επιχειρηματική δραστηριότητα.

Θέλω να αναφέρω δυο παραδείγματα για να δούμε το επίπεδο της αθλητικής υποδομής στις σοσιαλιστικές χώρες.

Ο Νίκος Γιούτσος, ο μεγάλος ποδοσφαιριστής του Ολυμπιακού  που ήρθε από την Ουγγαρία, μόλις είδε τον εξοπλισμό της προπόνησης, τον ρουχισμό των ποδοσφαιριστών και τον αγωνιστικό χώρο, τα μάζεψε για να γυρίσει πίσω στην Ουγγαρία.... Ο 24χρονος Νίκος Γιούτσος πήγε κρυφά και έβγαλε εισιτήριο. Όταν έφτασε στο αεροδρόμιο, διαπίστωσε ότι δεν μπορούσε να ταξιδέψει, λόγω διαβατηρίου…

Ο Κώστας Πολυχρονίου εξαιρετικό χαφ του Ολυμπιακού (1953-1968)  όταν  ήταν προπονητής πλέον, σε συζήτηση στην τηλεόραση εν όψει ενός αγώνων των εθνικών ομάδων Ουγγαρίας-Ελλάδας είπε τα εξής:  «Ήταν αρχές της δεκαετίας του ’60 όταν η εθνική πήγε στη Βουδαπέστη για ένα αγώνα με την εθνική Ουγγαρίας. Όταν μπήκαμε στο ΝΕΠ Στάντιουμ (το στάδιο του λαού-σημερινό Φέρεντς Πούσκας), «πάθαμε την πλάκα μας» με τις υποδομές του, τα αποδυτήρια και τις άλλες εγκαταστάσεις  και νοιώσαμε ντροπή. Ιδιαίτερη εντύπωση μας έκανε ο αγωνιστικός χώρος με το θαυμάσιο χόρτο, την εποχή που εμείς παίζαμε σε γήπεδα με καρβουνόσκονη και χωρίς προβολείς».  (Και σήμερα αγαπητέ Κώστα Πολυχρονίου δεν έχουν βελτιωθεί και πολύ τα πράγματα…)

Με βάση τα παραπάνω το ΚΚΕ είχε διαμορφώσει τη θέση του για τον αθλητισμό Είναι λαϊκό δικαίωμα και όχι εμπόρευμα. Ιδιαίτερα το ποδόσφαιρο το θεωρούσε σαν όπιο του λαού» Δηλαδή ότι αποπροσανατολίζει τον λαό από την ενασχόληση με την πολιτική και τη νεολαία από τα προβλήματα που υφίσταντο. Το ποδόσφαιρο ελέγχεται από την αστική άρχουσα τάξη κ.τ.λ. Τα στελέχη του ΚΚΕ δεν είχαν καλή άποψη για το άθλημα. «Tι άλλο πρέπει να δούμε για να καταλάβουμε ότι πρέπει να τελειώσουμε με τον αθλητισμό - επιχείρηση, με το ποδόσφαιρο των μεγαλοεπιχειρηματιών;» έλεγε.

Το ΚΚΕ πίστευε και πιστεύει ότι ο σχεδιασμός του κράτους για τη Φυσική Αγωγή και τον Αθλητισμό πρέπει να δημιουργεί τις προϋποθέσεις (χρηματοδότηση, υλικοτεχνική υποδομή, επιστημονική στήριξη) ώστε όλα τα αθλήματα να αναπτύσσονται με βάση τις ανάγκες τους. Είναι προφανές ότι οι ανάγκες δεν είναι ίδιες για όλα, γι' αυτό χρειάζονται κριτήρια, όπως η μαζικότητα κ.ά. Το κράτος πρέπει να παρέχει τη δυνατότητα αυτή, τόσο μέσα από το σχολείο, όσο και από το σωματείο που δραστηριοποιείται σε κάθε πόλη, σε κάθε γειτονιά.

Ο Χαρίλαος Φλωράκης δεν ήταν αγράμματος αγωνιστής, όπως πίστευαν πολλοί. Ήταν μορφωμένος και μιλούσε Ρωσικά και αγγλικά. Προπάντων όμως ήταν φωτεινό μυαλό, ανοιχτόμυαλος. 

 Χαρίλαος Φλωράκης, Κώστας Βουλγαρόπουλος, "η ακατανόμαστη", 

Κώστας Λεβέντης, Γιώργος Κούδας

Όταν άρχισε η γνωριμία με τον ΠΣΑΠ και διαπίστωσε ότι υπάρχει συνδικαλισμός ότι μεγάλοι ποδοσφαιριστές όπως ο Κούδας (που ανήκει στο ΚΚΕ και τον αγαπούσε ιδιαίτερα), ο Παπαϊωάνου, ο Δομάζος, ο Καμάρας κ.λ.π. ασχολούνταν με τα προβλήματα των ποδοσφαιριστών, του ποδοσφαίρου γενικά, εντυπωσιάστηκε.

Ιδιαίτερα όταν σημαντικό ρόλο έπαιξαν στον ΠΣΑΠ ο Κώστας Λεβέντης και Νίκος Μάλιαρης που ανήκαν στο ΚΚΕ, άρχισε να το ενδιαφέρει ιδιαίτερα ο χώρος,

Του άρεσε ιδιαίτερα που οι ποδοσφαιριστές έπαιρναν θέση για το ελεύθερο επαναπατρισμό των πολιτικών προσφύγων, για τη μείωση των εξοπλισμών, ενάντια στη βόμβα νετρονίου κ.λ.π. Τότε δημιουργήθηκε  και η αθλητική επιτροπή της Κ.Ε. του ΚΚΕ.

 Ο Χαρίλαος Φλωράκης ανάμεσα στους Νίκο Χρηστίδη, Αριστείδη Καμάρα, 

Αντώνη Αντωνιάδη, Νίκο Μάλιαρη

Τότε, υπήρξε και η υπόθεση με τους Έλληνες παίκτες που προέρχονταν από τις σοσιαλιστικές χώρες  όπου είχαν καταφύγει οι γονείς τους ως πολιτικοί πρόσφυγες, μετά την ήττα του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας το 1949.
Ο Χ. Φλωράκης γνώριζε πολλούς από τους γονείς των παιδιών που προέρχονταν από τη Σοβιετική Ένωση, τη Ρουμανία, τη Γιουγκοσλαβία Τσεχοσλοβακία κ.λ.π. Είχαν πολεμήσει μαζί στην Εθνική Αντίσταση και στον Εμφύλιο.
Εκεί γεννήθηκαν ή μεγάλωσαν πολλοί παίκτες. Να αναφέρω μερικούς:

1.                     Βασίλης Χατζηπαναγής γεννήθηκε στην Τασκένδη της ΕΣΣΔ όπου πρωτόπαιξε ποδόσφαιρο και το 1975 ήρθε στον Ηρακλή.

2.                     Νίκος Γιούτσος από την Καστοριά, μεγάλωσε στην Ουγγαρία. Έπαιξε στην Τσέπελ και μετά στον Ολυμπιακό.

3.                     Σάββας Κωφίδης γεννήθηκε και μεγάλωσε στο Αλμάτι της ΕΣΣΔ. Το 1981 ήρθε στον Ηρακλή.

4.                     Κερμανίδης Παναγιώτης γεννήθηκε στην Πολωνία, έπαιξε ποδόσφαιρο στην ΜΤΚ Βουδαπέστης και από το 1973 στον ΠΑΟΚ.

5.                     Ματζουράκης Γιάννης από το Διδυμότειχο, μεγάλωσε στην Ρουμανία. Έπαιξε στην Κλουζ και στην Ραπίντ και από το 1970 σε ΠΑΟΚ. Λαρισα.

6.                     Ανανιάδης Γιώργος από την Ουγγαρία στον Άρη

7.                     ΚαραΊσκος Γιώργος από την Ουγγαρία και την Ούϊπεστ στον Εθνικό και τον Ηρακλή.

8.                     Ζήνδρος Γιώργος από την Ρουμανία και την Κ Ουνιβερσιτάτεα Κραϊόβα στον Αρη.

                                                                  Ο Γιώργος Κούδας

                                              Ο Βασίλης Χατζηπαναγής

Και άλλοι που ας μου συγχωρεθεί που δεν τους αναφέρω όπως και πολλοί αθλητές άλλων αθλημάτων.

Να σημειωθεί ότι οι παραπάνω, εκτός από πολύ καλοί ποδοσφαιριστές, ήταν και είναι  και θαυμάσιοι χαρακτήρες κάτι που διακρίνει όλους τους αθλητές από τις πρώην σοσιαλιστικές χώρες. Ακόμη ότι αντιμετώπιζαν προβλήματα, όσοι ήρθαν τη δεκαετία του70 με την συμμετοχή τους στην Εθνική ομάδα και την έξοδό τους στο εξωτερικό για τους αγώνες γιατί ήταν παιδιά πολιτικών προσφύγων… να σημειωθεί ότι ο Νίκος Γιούτσος είχε μόλις 15 συμμετοχές στην εθνική Ομάδα!!! 

                                                                    Ο Νίκος Γιούτσος

                                   Ο Σάββας Κωφίδης στο 1ο Αντιφασιστικό τουρνουά

 

Να τονίσουμε ότι οι περισσότεροι, αν όχι όλοι είναι πιστοί στα ιδανικά του σοσιαλισμού που γνώρισαν πιστοί σε αυτό που είπε στην ομιλία του ο Χαρίλαος Φλωράκης στα 80χρονα γενέθλια του ΚΚΕ, «παρά τις δυσκολίες οι σημαίες, το ξέρουμε ότι θα ανεμίζουν ξανά όρθιες στην εποχή μας κάτω από την πίεση των προβλημάτων, των σύγχρονων αναγκών της εργατικής τάξης, του λαού, της νεολαίας». «αυτός ο κόσμος που ζούμε μπορεί ν’ αλλάξει και θ’ αλλάξει»

Κώστας Πινέλης

(Δημοσιεύτηκε στις εφημερίδες "Ειδήσεις' και "Πρωϊνή" του Κιλκίς)