Λιτόχωρο, 31 Μάρτη 1946: «Βροντάει ο Όλυμπος και πάλι»

Λιτόχωρο, 31 Μάρτη 1946:

«Βροντάει ο Όλυμπος και πάλι»

Η απάντηση στην τρομοκρατία του αστικού κράτους

 «Τό όπλο που δώσαμε στη Βάρκιζα για την ησυχία του τόπου, το ξαναπήραμε από του Χίτη και του χωροφύλακα το χέρι. Θυμάσε, συναγωνιστή, με πόση λαχτάρα είδες το γνώριμό σου τουφέκι που πάνω του είχες σκαλίσει στην πρώτη Κατοχή το όνομά σου και τα τέσσερα γράμματα του ΕΛΑΣ;»
(Απόσπασμα από σχόλιο του ρ/σ του ΔΣΕ «Ελεύθερη Ελλάδα» στις 24/10/1948, με τίτλο «Λιτόχωρο»).

Από τις αρχές του 1946 κάνουν την εμφάνισή τους στην Πίνδο, στον Όλυμπο, στον Κίσσαβο και αλλού ένοπλες αντάρτικες ομάδες που αποτελούνται από παλιούς ΕΛΑΣίτες που βγήκαν στα βουνά για να γλιτώσουν από τη μοναρχοφασιστική φρενίτιδα βίας και τρομοκρατίας που ξέσπασε μετά την υπογραφή της Συμφωνίας της Βάρκιζας (12 Φλεβάρη 1945) και τον αφοπλισμό του ΕΛΑΣ.

Οι αγωνιστές αντιμετώπιζαν βιομηχανία διώξεων. Χιλιάδες καταζητούνται, δικάζονται με κατασκευασμένες κατηγορίες, ρίχνονται στις φυλακές.

Με την τεχνογνωσία και την αμέριστη οικονομική βοήθεια της Βρετανικής Στρατιωτικής Αποστολής δημιουργείται στρατός ολοκληρωτικά προσανατολισμένος στη συντριβή του λαϊκού κινήματος. Στην ηγεσία του διορίζονται σκληροί αντικομμουνιστές.

Τα βασανιστήρια σε αγωνιστές, η αυθαιρεσία εναντίον τους, οι αποτρόπαιες δολοφονίες, οι λεηλασίες, οι βιασμοί είναι στην ημερήσια διάταξη της δράσης δεκάδων παρακρατικών συμμοριών που δημιουργούνται και ενισχύονται από τις κρατικές αρχές και τη Βρετανική Στρατιωτική Αποστολή.

Γερμανοντυμένοι, ταγματασφαλίτες, τετραυγουστιανά κατακάθια και κοινωνικά αποβράσματα κάνουν μερικά από τα πιο βάρβαρα εγκλήματα από όσα είδε η Ελλάδα στη μέχρι τότε ιστορία της.

Σύμφωνα με στοιχεία του ΕΑΜ, ο απολογισμός του μοναρχοφασιστικού αιματηρού χάους, δεκατρείς μήνες μετά τη Συμφωνία της Βάρκιζας, ήταν 1.289 δολοφονίες, 6.671 τραυματισμοί, 31.632 βασανισμοί, 18.767 λεηλασίες και φυλακίσεις, 84.931 συλλήψεις, 509 απόπειρες φόνου, 265 βιασμοί γυναικών.

 

Το δίλημμα για το λαϊκό κίνημα είναι αν θα διαλέξει ανάμεσα στις αλυσίδες ή τα όπλα.

«Η υπομονή μας έχει όρια», προειδοποιεί ο Γραμματέας της ΚΕ του ΚΚΕ Νίκος Ζαχαριάδης, μιλώντας σε συγκέντρωση του Κόμματος στη Θεσσαλονίκη στις 22 Αυγούστου 1945. Είπε ακόμη ότι «εκατοντάδες χιλιάδες μπρατσωμένα και ροζιασμένα χέρια τίμιων Ελλήνων δουλευτάδων ζητούν να απαντήσουν ανοικτά στις δολοφονίες και τις ατιμίες και συγκρατούνται μόνο από τη λαϊκοδημοκρατική πειθαρχία».

Προειδοποιεί ακόμα ότι αν δεν αποκατασταθεί το κλίμα ομαλότητας, «θα ξανααντηχήσει στα βουνά το τροπαιοφόρο “Εμπρός ΕΛΑΣ για την Ελλάδα”».

…Στην Πιερία η Χωροφυλακή και οι παρακρατικοί έχουν δείξει ιδιαίτερη σκληρότητα στους αγωνιστές οι οποίοι για να γλιτώσουν είτε φεύγουν σε αστικά κέντρα είτε βγαίνουν στον Όλυμπο.

Αυτό που συνέβαινε στο Λιτόχωρο Πιερίας περιγράφεται με απλό και συγκλονιστικό τρόπο σε αφιέρωμα του ρ/σ «Ελεύθερη Ελλάδα» που έγινε στις 18 Μάρτη 1949 με αφορμή την τρίτη επέτειο της μάχης.

«Στο Λιτόχωρο απαγορεύεται η κυκλοφορία μετά το σούρουπο. Σε κάθε γωνιά στήνουν καρτέρι οι Χίτες. Κάθε λίγο γίνονται μπλόκα, έρευνες και συλλήψεις. Τον Γιάννη τον Κάλιο τον σακάτεψαν. Έμεινε 3 μήνες στο κρεββάτι και τώρα γυρνά με τα δεκανίκια…

…Ήρεμα και σοβαρά ανακοινώνεται η απόφαση ότι αυτή τη νύχτα θα χτυπηθεί το Λιτόχωρο.

Το βράδυ στις 11 η ώρα της 31 Μάρτη του 46, άστραφτε το Λιτόχωρο. Οι άνανδροι δολοφόνοι των άοπλων γυναικόπαιδων και των αγωνιστών πληρώνουν με τη ζωή τους τα εγκλήματά τους».

«Αν η τρομοκρατία συνεχιστεί, τα γεγονότα του Λιτόχωρου θα επαναληφθούν σε όλη την Ελλάδα», διαμηνύει ο Νίκος Ζαχαριάδης.

Στις 24 Μάρτη 1949 θεσπίστηκε με διάταγμα της Προσωρινής Δημοκρατικής Κυβέρνησης το παράσημο «Λιτόχωρο» το οποίο απονεμήθηκε στους μαχητές που συμμετείχαν στην επίθεση είτε ζούσαν είτε είχαν πέσει στα πεδία των μαχών που διεξήγαγε ο ΔΣΕ. Το παράσημο «Λιτόχωρο» απονεμήθηκε στον Γάλλο κομμουνιστή ποιητή Πωλ Ελυάρ όταν αυτός επισκέφθηκε το Γράμμο και το Βίτσι στις αρχές του Ιούνη του 1949.

902